دکتر بابائی در دومین جشنواره استانی شهید چمران: دو سوم کتب اندیشه ایِ ما ترجمه است.

استان خراسان جنوبی

دکتر بابائی در دومین جشنواره استانی شهید چمران: دو سوم کتب اندیشه ایِ ما ترجمه است.

حجت الاسلام دکتر حبیب الله بابائی، رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم و عضو هیأت علمی دانشگاه باقر العلوم (ع) چهارشنبه 22 آذرماه 1402 در در دومین جشنواره استانی شهید چمران در موضوع «تمدن، مسئله معنا و ترجمه در دانشگاه» سخنرانی کرد.

به گزارش دفتر رسانه و ارتباطات نهضت استادی بسیج خراسان جنوبی، چکیده ای از سخنان حجت الاسلام دکتر حبیب الله بابائی به شرح ذیل است:

ترجمه های زیادی در ایران انجام می شود اما مطالعات ترجمه و بررسی آن در ایران مغفول مانده است.

امنیت از موشک و بمب و سرما و گرما داریم اما آیا فرزندانمان امنیت هویتی دارند؟ تا ما بیاییم یک کتاب بخوانیم، فرزندمان سه رمان خوانده که همه ترجمه اند.

گاهی فرد هنوز ویزا نگرفته و نرفته، مهاجرت هویتی کرده است.

دو سوم کتب اندیشه ایِ ما ترجمه است.

کتب ترجمه شده از افرادی همانند اوریانا فالاچی [کتاب نامه به کودکی که هرگز زاده نشد] و کتبی از این دست کافی است که فردی آن را بخواند و از مادر شدن فراری شود!

ما بر اساس ذائقه غربی ها، برای غربیها روایت می شویم و غرب هم از زاویه مترجمان ما برای شرقی ها معرفی می شود. مثلا بعضی چیزها را از غرب ترجمه نمی کنیم چون تصور ما از آنجا را به هم می ریزد. برای نمونه، فکر می کنیم غرب دین را رها کرده و پیشرفت کرده در حالی که مطالعات متعددی در غرب درباره اهمیت دین انجام شده و کلینیکهای معنوی در آنجا تأسیس شده است؛ اما چون پروژه بعضی در ایران، سکولاریزاسیون است از ترجمه اینها استقبال نمی کند. چون ترجمه، در ایران پروژه است، غرب را فقط از زاویه انسان سکولار در ایران روایت می کنند.

فیزیک در غرب به سمت پسانچرال (پسا طبیعی) پیش رفته اما در ایران فقط کتبی ترجمه می شود که فیزیک صرفا نچرال (طبیعی) است و در صد سال پیشِ غرب گیر کرده ایم.

علاوه بر اینها، مطالبی که بد یا ناقص ترجمه شده هم وجود دارد.

ماشین ترجمه، سرعت نقل معنا را بیشتر می کند. علاوه بر این، اخیرا چت هوش مصنوعی و مترجم آمازون هم به میدان آمده اند و یک کتاب را به سرعت ترجمه می کنند و برای چاپ آن فقط یک ویرایش نیاز است. چکیده سازی و ترجمه توسط هوش مصنوعی انجام می شود. در این شرایط با وضعیت تراکم معنایی و گزینه‌های مختلف فکری فرهنگی در جامعه مواجه هستیم، آن هم در جامعه ای که به دانشجویان یاد نداده ایم چگونه در برابر این بمباران، تفکر کند. در نتیجه دچار مغلوب شدگی و سکولاریسم پلورالیستی می شویم. در گذشته دین را برای آخر هفته در کلیسا و دنیا را در باقی هفته جستجو می کردند اما سکولاریسم پلورالیستی یعنی در کنار دین و معنویت، هزاران گزینه معنوی و کافی شاپ و... فعال شده است. در این وضعیت پرگزینه بودن، نمی توان استقرار ایمانی پیدا کرد. قبلا ده شبهه بود، استاد معارف به آنها جواب می داد اما حالا صد شبهه هست، تا بیاییم جواب بدهیم ۵۰ شبهه دیگر هم اضافه شده است. بدین ترتیب دچار عقب ماندگی از معنا شده ایم.

در کتابی مثل زنان بدون مرز (اثر جولیا پیر پونت) نمی آید مادر فیلم «شیار ۱۴۳» [فیلمی در حوزه دفاع مقدس، به کارگردانی و نویسندگی نرگس آبیار] را معرفی کند بلکه از ایران، زنی که طلاق گرفته را معرفی می کند؛ چون ادبیات هژمون غرب باید رعایت شود!

یکی از کارهایی که ما در این شرایط می توانیم بکنیم، تبدیل وضعیت تک زبانی به چندزبانی است‌. ما دریافت بلدیم اما در ارسال ضعیفیم و این امر، تعادل را به هم ریخته است. اگر فرزند ما زبانهای مختلفی بلد می بود (الان فقط زبان انگلیسی با لهجه آمریکایی آن هم زبان فیلم نه علم بلد است) تا حدی تعادل و توازن علمی و معرفتی در محافل علمی و فرهنگی ایجاد می شد.

 گفتنی است در حاشیه این مراسم، نمایشگاهی از آثار حجت الاسلام دکتر حبیب اله بابائی برگزار شد.

گزارش تصویری

افزودن دیدگاه جدید

About text formats

Restricted HTML

  • تگ‌های HTML مجاز: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.
CAPTCHA
لطفا به این سوال برای جلوگیری از ارسال اسپم پاسخ دهید.